Sắt và bệnh thiếu máu dinh dưỡng do thiếu sắt

- 2 lượt xem - Chưa phân loại
Thiếu máu dinh dưỡng là tình trạng bệnh lý xảy ra khi hàm lượng huyết sắc tố trong máu xuống thấp hơn bình thường do thiếu 1 hay nhiều chất dinh dưỡng cần thiết cho quá trình tạo máu, đặc biệt là thiếu chất sắt

Trẻ em và phụ nữ có thai rất dễ bị thiếu máu dinh dưỡng do thiếu sắt

Tác hại của thiếu máu dinh dưỡng
  • Làm giảm khả năng lao động: Khi thiếu máu, khả năng vận chuyển Oxy của hồng cầu bị giảm, làm thiếu oxy ở các tổ chức, đặc biệt là tim, cơ bắp, não, gây nên các hiện tượng tim đập mạnh, hoa mắt, chóng mặt, cơ bắp yếu cuối cùng là cơ thể nhanh chóng mỏi mệt, giảm khả năng lao động chân tay và trí óc.
  • Ảnh hưởng đến khả năng học tập, phát triển trí tuệ của trẻ em: thiếu máu làm giảm lượng oxy của tổ chức não và tim, làm trẻ nhanh chóng mệt mói, hay ngủ gật, khó tập trung tư tưởng dẫn đến kém tiếp thu bài giảng. Những dấu hiệu này thường được khắc phục sau khi bổ sung viên sắt
  • Làm tăng nguy cơ đẻ non, tăng tỷ lệ mắc bệnh và tử vong của mẹ và con khi sinh nở, bà mẹ dễ bị chảy máu sau đẻ và mắc các bệnh nhiễm trùng ở thời kỳ hậu sản
Nguyên nhân của thiếu máu dinh dưỡng
  • Thường gặp nhất là do lượng sắt cung cấp từ ăn uống không đủ: Lượng sắt thực tế hiện nay của bữa ăn người Việt Nam chỉ đạt khoảng 30 – 50% nhu cầu, nhất là ở các vùng nông thôn, do vậy tỷ lệ thiếu máu do thiếu sắt ở vùng này thường rất cao. Nhóm trẻ em và phụ nữ có nhu cầu sắt rất lớn.
  • Nguyên nhân khác: do nhiễm ký sinh trùng (giun, sán, sốt rét), do mất máu, do bệnh lý về huyết sắc tố, do thiếu dinh dưỡng
Những dấu hiệu thiếu máu dinh dưỡng
  • Ở trẻ em: Thường có các dấu hiệu xanh xao, niêm mạc môi, lưỡi, mắt nhợt nhạt. Trẻ thường kém hoạt bát, nếu đã đi học thường học kém, hay buồn ngủ, dễ bị các bệnh nhiễm trùng
  • Ở phụ nữ có thai: Thường gặp da xanh, niêm mạc nhợt, mệt mỏi, khi thiếu máu nặng thường có dấu hiệu chóng mặt, tim đập mạnh…
  • Xét nghiệm máu sẽ cho chẩn đoán xác định: nếu lượng huyết sắc tố trong máu giảm thấp hơn mức quy định là thiếu máu.
Phòng chống thiếu máu dinh dưỡng
  • Cải thiện chế độ ăn: Ăn nhiều loại thực phẩm có nguồn gốc động vật có nhiều sắt như thịt, gan, trứng, cùng các loại rau quả có nhiều vitamin C và sắt
  • Bổ sung viên sắt cho người có nguy cơ cao: Phụ nữ từ 13 tuổi trở lên cần được bổ sung viên sắt dự phòng, mỗi tuần uống 1 viên để tạo nguồn sắt dự trữ đầy đủ cho cơ thể. Khi có thai cần ăn uống tốt với uống viên sắt đều đặn, mỗi ngày 1 viên (60 mg sắt) trong suốt thời gian mang thai tới sau khi sinh 1 tháng. Bổ sung sắt cho trẻ em cũng rất cần thiết, nhưng cần chỉ định và theo dõi của thầy thuốc.
  • Phối hợp với các chương trình chăm sóc sức khỏe ban đầu: phòng chống nhiễm khuẩn, bảo đảm vệ sinh môi trường, phòng chống nhiễm giun, nhất là giun móc.
Những nguồn sắt trong thức ăn
  • Những thức ăn có nguồn gốc động vật như thịt, cá, trứng… có nhiều sắt: thịt bò, tim, gan lợn…
  • Những thức ăn có nguồn gốc thực vật như ngũ cốc, gạo, ngô, 1 số loại rau: các loại rau có màu xanh đậm, các loại đỗ, đậu thường có nhiều sắt. 1 số loại rau quả có nhiều vitamin C lại có tác dụng hỗ trợ hấp thu sắt tốt hơn: rau ngót, rau mùi tàu, rau mùi, bưởi, rau dền đỏ, rau đay, chanh, mồng tơi, súp lơ, rau dền cơm, nhãn, quýt…
Nguồn tham khảo: viện dinh dưỡng quốc gia
Back To Top