Cây dâu – tên khoa học là: Morus alba . Morus acidosa.
Các bộ phận làm thuốc:
1. Lá dâu gọi là tang diệp.
Chữa sốt, làm cho ra mồ hôi, chữa tăng huyết áp, trừ đờm….
· Chữa cảm sốt, đau đầu, đau mỏi toàn thân :
– Cháo gạo tẻ hoặc gạo nếp nấu chín . Lá dâu bánh tẻ, lá tía tô mỗi thứ 20g thái nhỏ cho vào ăn nóng. Ra được mồ hôi sẽ khỏi.
· Chè chữa tăng huyết áp, mất ngủ :
a. Lá dâu bánh tẻ sao vàng: 20g
Lá đinh lăng sao vàng : 20g
Đại hành sâm : 5g
Ba thứ cho vào ấm hãm như chè uống hàng ngày.
b. Lá dâu bánh tẻ sao vàng : 20g
Hạt muồng sao cháy : 20g
Hạt mã đề : 12g
Ba thứ cho vào ấm hãm như chè uống hang ngày.
· Làm mượt, trơn tóc, hết gầu.
Lá dâu, lá bưởi, hương nhu, bồ kết bỏ hạt nấu nước gội đầu.
2. Cành dâu gọi là tang chi
Theo đông y có vị đắng, tính bình vào kinh can. Có tác dụng trừ phong thấp, lợi quan tiết…..
Là một vị thuốc trong bài thuốc chữa viêm khớp dạng thấp, nhất là viêm khớp vai…
3. Quả dâu gọi là tang thầm
Theo Đông y tang thầm có vị ngọt, tính ấm vào hai kinh can, thận. Có tác dụng bổ can thận, bổ máu, chữa tiêu khát, râu tóc bạc sớm….Người đại tiện tiết tả không được dùng.
Là một vị thuốc trong nhóm thuốc bổ âm.
– Làm siro dâu: Qủa dâu chin + đường . Làm si rô uống trong mùa hè. Có tác dụng bổ, giải khát, thêm vitamin.
– Rượu dâu: Qủa dâu chin + rượu . Rượu dâu có tác dụng khai vị….
– Phơi âm can làm thuốc bổ âm.
4. Tầm gửi cây dâu gọi là tang ký sinh.
Tang ký sinh theo đông y có đắng, tính bình, vào hai kinh can và thận.
Có tác dụng bổ can thận,an thai, tăng sữa….
Là một vị thuốc tốt chữa đau thắt lưng ( Yêu thống), đau thần kinh tọa. Còn là vị thuốc để an thai.
– Bài thuốc độc hoạt tang ký sinh chữa đau thắt lưng, viêm khớp dạng thấp, đau thần kinh tọa…. Có vị tang ký sinh.
– Thuốc hoàn Didicera có bán trên thị trường chữa viêm khớp dạng thấp, đau thắt lưng, thần kinh tọa …. cũng có vị tang ký sinh.
5. Tổ bọ ngựa trên cây dâu gọi là tang phiêu tiêu.
Theo Đông y có vị ngọt, mặn, tính bình, vào hai kinh can, thận. Có tác dụng ích thận, cố tinh, điều trị di tinh, đái dầm, đái són, liệt dương….
Trong các bài thuốc chữa đái dầm, di tinh, di niệu, tảo tiết, liệt dương…. Đều có vị tang phiêu tiêu.
6. Vỏ rễ cây dâu gọi là tang bạch bì. (Theo Hải Thượng Lãn Ông thì rễ mọc về hướng đông tốt hơn).
Theo Đông y có vị ngọt, tính hàn, vào kinh phế. Có tác dụng tả phế, chỉ thấu. Điều trị ho, viêm phế quản…
· Ho lâu năm
Tang bạch bì : 12g
Rễ cây chanh : 12g
Sắc uống
· Trẻ con ho có đờm
Tang bạch bì sao mật 4g săc uống.
· Chữa dụng tóc :
Tang bạch bì đập dập, ngâm nước đun sôi 30 phút. Lọc lấy nước gội đầu.
7. Con sâu trong cây dâu. Đây là ấu trùng của một loại xén tóc.
Có người nướng, ngâm rượu làm thuốc bổ.
8. Gỗ cây dâu : Dùng làm củi để sắc thuốc bắc thì rất tốt.
