Thấy cô em gái tuổi dậy thì sau một thời gian dùng toa thuốc của bác sĩ (BS) da liễu có kê thuốc tránh thai nội tiết thì chứng mụn trứng cá dai dẳng đã bị “đánh bay”, chị N.T.M.H (25 tuổi) chắc mẩm loại thuốc này còn là một “thần dược” cho làn da nên vội kê nó vào danh sách thuốc… làm đẹp. Trước đó, chị đã nghe phong thanh về việc nhiều người uống thuốc tránh thai da đẹp lên, giờ thêm bằng chứng rành rành là cô em nên chị vội ra nhà thuốc mua liền mấy vỉ thuốc tránh thai về dùng.
Phải hợp người, hợp cảnh
Thực ra, da chị H. cũng khá đẹp, chỉ hơi khô và kém mịn màng. Tưởng mấy vỉ thuốc sẽ đem lại một làn da hoàn hảo hơn, ai ngờ một thời gian sau chị lại phải tìm đến BS da liễu lẫn BS sản khoa vì bị nám nặng và rối loạn kinh nguyệt.
Theo ThS-BS Nguyễn Trọng Hào, Trưởng Phòng Kế hoạch – Tổng hợp Bệnh viện (BV) Da liễu TP HCM, thuốc tránh thai trên thực tế vẫn được BS da liễu kê đơn cho một số bệnh nhân mụn trứng cá nhưng không phải cứ bị mụn trứng cá là trị bằng thuốc tránh thai và cũng không phải ai cũng có thể sử dụng thuốc tránh thai để cải thiện làn da. Dùng sai tình huống, sai đối tượng thì bệnh nhân không những không khỏi mụn mà còn khổ sở vì những tác dụng phụ của thuốc, bởi thuốc tránh thai vốn là thuốc nội tiết.
Tư vấn sử dụng thuốc tránh thai tại Bệnh viện Từ Dũ
“Loại thuốc này được chỉ định cho những trường hợp phụ nữ mụn trứng cá mức độ trung bình trở lên và có liên quan đến yếu tố nội tiết. Đối tượng thích hợp nhất là phụ nữ khỏe mạnh, trong độ tuổi sinh sản, có nhu cầu ngừa thai, chưa có ý định có thai trong thời gian gần, da nhờn hoặc rậm lông, hói đầu và bị mụn trứng cá. Loại thuốc được sử dụng phải là thuốc tránh thai kết hợp dạng viên uống hằng ngày. Nhiều người bị các loại mụn khác nhẹ hơn như mụn cám, mụn đầu đen… không cần thiết sử dụng loại thuốc này. Ngoài ra, có những chống chỉ định phương pháp này như người đang có thai, đang cho con bú, có bệnh gan, tim mạch, rối loạn đông máu, tiểu đường, ung thư vú, tắc nghẽn động mạch, tĩnh mạch…” – BS Hào lưu ý.
Theo BS chuyên khoa II Dương Phương Mai – Phó Giám đốc y khoa BV Phụ sản Quốc tế Sài Gòn – hầu hết các loại thuốc ngừa thai đều được lưu ý đối với một số nhóm đối tượng chống chỉ định dù họ có mục đích ngừa thai, đó là phụ nữ trên 35 tuổi, nghiện thuốc lá, dị ứng với các thành phần của thuốc, có tiền sử thuyên tắc huyết khối, bệnh mạch máu, nhồi máu cơ tim, cao huyết áp, bệnh lý tuyến thượng thận… Những phụ nữ có bệnh phụ khoa cũng cần lưu ý, ví dụ người bị tăng sinh nội mạc tử cung, nếu dùng thuốc này sẽ làm bệnh lý trầm trọng thêm. Do đó, nếu có ý định dùng thuốc tránh thai, cho dù là với mục đích trị mụn, thì ngoài chỉ định của BS da liễu, chị em cũng nên kiểm tra các bệnh lý phụ khoa hoặc thông báo tình trạng bệnh lý với BS (nếu có) để được tư vấn thêm.
Cần tuân thủ phác đồ điều trị
Theo BS Mai, các loại thuốc ngừa thai kết hợp ngày nay thường có thành phần phối hợp các nội tiết tố estrogen và progestin. Một số progestin ức chế androgen, một loại nội tiết tố sinh dục được xem là tác nhân gây mụn trứng cá. Do đó, với một số người da nhờn, mụn, nếu dùng thuốc tránh thai thì vô tình da cũng bớt mụn, bớt nhờn hơn và đẹp lên. Ngược lại, nếu người có da khô mà dùng thuốc thì không những da không đẹp mà còn có thể bị nám.
Một trong những rắc rối mà các chị em có thể gặp phải khi dùng thuốc tránh thai trị mụn là bị rối loạn kinh nguyệt do dùng thuốc không đúng phác đồ. Nhiều chị em thực ra không có nhu cầu tránh thai nên không chú tâm đến hiệu quả tránh thai của thuốc, từ đó uống không đúng giờ, quên uống hay uống không đúng chỉ dẫn trên vỉ… Do thuốc tránh thai là thuốc nội tiết nên đã dùng thì phải đúng phác đồ như người có nhu cầu tránh thai, nếu không sẽ gây rối loạn nội tiết, từ đó rối loạn kinh nguyệt, tác động tiềm tàng đến sức khỏe.
Các BS cho biết việc lựa chọn phương pháp điều trị mụn nào, dùng bao lâu, có sử dụng thuốc tránh thai để hỗ trợ hay không… nhất thiết phải có sự kê đơn của BS. Ở một số người, BS còn yêu cầu thực hiện một số xét nghiệm trước khi dùng thuốc, bệnh nhân nên tuân thủ để bảo đảm việc dùng thuốc an toàn.
Coi chừng dính bầu
BS Dương Phương Mai lưu ý: Khi dùng thuốc tránh thai hằng ngày với mục đích trị mụn trứng cá, thường người dùng không phải sử dụng thêm các biện pháp tránh thai khác. Tuy nhiên, trong trường hợp bên cạnh thuốc tránh thai, bệnh nhân còn dùng phối hợp các loại kháng sinh, corticoid, các thuốc điều trị tâm thần… thì cần thận trọng vì chúng có thể làm giảm khả năng ngừa thai của thuốc tránh thai và dẫn đến hậu quả là mang thai ngoài ý muốn. |