Kiểm soát nhiễm khuẩn giúp phòng ngừa lây nhiễm chéo và đảm bảo an toàn cho người bệnh trong bệnh viện. Tìm hiểu vai trò, nguyên tắc và quy trình thực hiện.
1. Kiểm soát nhiễm khuẩn là gì?

Kiểm soát nhiễm khuẩn (KSNK) là hệ thống các biện pháp nhằm:
-
Ngăn ngừa lây nhiễm trong bệnh viện
-
Bảo vệ bệnh nhân, nhân viên y tế và người nhà
-
Giảm nguy cơ nhiễm khuẩn bệnh viện (HAI) – một trong những yếu tố ảnh hưởng lớn đến kết quả điều trị.
Nói đơn giản: Kiểm soát nhiễm khuẩn là “lá chắn vô hình” bảo vệ môi trường bệnh viện an toàn.
2. Vì sao kiểm soát nhiễm khuẩn quan trọng?
Trong môi trường bệnh viện, vi khuẩn – virus có khả năng lây lan rất nhanh qua:
-
Tay
-
Không khí
-
Dụng cụ y tế
-
Bề mặt tiếp xúc
Nếu không kiểm soát chặt chẽ, bệnh nhân có thể nhiễm thêm bệnh mới trong quá trình điều trị → kéo dài thời gian nằm viện → tăng chi phí → thậm chí nguy hiểm đến tính mạng.
✅ Kiểm soát nhiễm khuẩn tốt giúp:
-
Giảm lây nhiễm chéo
-
Giảm sử dụng kháng sinh
-
Giảm kháng kháng sinh (AMR)
-
Nâng cao chất lượng khám chữa bệnh
3. Những yếu tố làm tăng nguy cơ nhiễm khuẩn bệnh viện
| Yếu tố | Ví dụ | Ảnh hưởng |
|---|---|---|
| Người bệnh sức đề kháng kém | Người già, trẻ nhỏ, bệnh mạn tính | Dễ nhiễm trùng |
| Thủ thuật can thiệp | Đặt sonde, truyền dịch, phẫu thuật | Vi khuẩn dễ xâm nhập |
| Dụng cụ y tế không xử lý đạt chuẩn | Nội soi, kẹp, kéo… | Lây nhiễm nhanh |
| Bàn tay nhân viên y tế | Chưa sát khuẩn đúng quy trình | Lây chéo giữa bệnh nhân |
4. Các biện pháp kiểm soát nhiễm khuẩn trong bệnh viện
4.1. Vệ sinh tay đúng cách – bước đơn giản nhưng hiệu quả nhất
-
Sát khuẩn tay bằng dung dịch cồn trước & sau khi tiếp xúc bệnh nhân
-
Rửa tay với xà phòng khi tay bẩn
👉 Tay sạch – bệnh viện an toàn.
4.2. Sử dụng phương tiện bảo hộ cá nhân đúng quy định
-
Khẩu trang, găng tay, mũ, áo choàng
-
Hạn chế sử dụng lại đồ dùng dùng một lần
4.3. Xử lý – tiệt khuẩn – khử khuẩn dụng cụ y tế
-
Dụng cụ được làm sạch – đóng gói – hấp sấy – bảo quản theo quy trình chuẩn
-
Đảm bảo vô khuẩn tuyệt đối trước khi sử dụng
4.4. Kiểm soát môi trường bệnh viện
-
Làm sạch bề mặt
-
Khử khuẩn phòng bệnh định kỳ
-
Quản lý chặt khu vực cách ly
5. Kiểm soát nhiễm khuẩn tại Bệnh viện Đa khoa Hùng Vương
Tại Bệnh viện Đa khoa Hùng Vương, Khoa Kiểm soát Nhiễm khuẩn vận hành theo:
-
Hướng dẫn của Bộ Y tế
-
Tiêu chuẩn kiểm soát nhiễm khuẩn bệnh viện hiện đại
Các điểm nổi bật:
✔ Hệ thống tiệt khuẩn trung tâm đạt chuẩn
✔ Quy trình giặt – sấy – hấp – đóng gói dụng cụ khép kín
✔ Phòng mổ, buồng bệnh duy trì áp lực khí & khử khuẩn định kỳ
✔ Nhân viên y tế được đào tạo thường xuyên về KSNK
✔ Giám sát 5 thời điểm vệ sinh tay
Đặc biệt:
-
Trang bị máy hấp tiệt khuẩn công nghệ cao
-
Quy trình truy xuất nguồn gốc dụng cụ rõ ràng
-
Hệ thống quản lý chất lượng bệnh viện toàn diện
👉 Điều này giúp giảm tối đa nguy cơ nhiễm khuẩn, nâng cao tính an toàn người bệnh.
6. Ai cần đặc biệt quan tâm đến nhiễm khuẩn bệnh viện?
-
Trẻ sơ sinh
-
Người cao tuổi
-
Bệnh nhân ung thư, tiểu đường
-
Người nằm viện dài ngày
-
Người sau phẫu thuật
Những đối tượng này cần môi trường điều trị an toàn và kiểm soát nhiễm khuẩn nghiêm ngặt.
7. Lời khuyên dành cho người nhà và bệnh nhân
-
Hạn chế vào buồng bệnh nếu không cần thiết
-
Đeo khẩu trang đúng cách
-
Sát khuẩn tay khi vào – ra phòng bệnh
-
Không mang đồ ăn, hoa tươi vào phòng bệnh
Mỗi người cùng thực hiện → Bệnh viện an toàn hơn – sạch hơn – tốt hơn.
KẾT LUẬN
Kiểm soát nhiễm khuẩn không chỉ là nhiệm vụ của nhân viên y tế mà là trách nhiệm chung của toàn bệnh viện và người bệnh.
Một bệnh viện an toàn là nơi:
-
Dụng cụ vô khuẩn
-
Môi trường trong sạch
-
Nhân viên thực hành vệ sinh tay chuẩn
-
Người bệnh và người nhà hợp tác
