Tết đến là dịp gia đình sum vầy, trẻ nhỏ được vui chơi, khám phá và thưởng thức nhiều món ăn ngon. Tuy nhiên, đây cũng là thời điểm gia tăng nguy cơ hóc dị vật ở trẻ nhỏ do sự hiếu động và tò mò của các bé. Nếu không xử lý kịp thời, hóc dị vật có thể gây nguy hiểm đến tính mạng. Hãy cùng tìm hiểu nguyên nhân, cách xử trí và phòng tránh hóc dị vật trong bài viết dưới đây.
1. Hóc dị vật là gì?
Tình trạng này xảy ra khi một vật thể lạ mắc kẹt trong đường thở hoặc đường tiêu hóa của trẻ, gây cản trở hô hấp hoặc tổn thương nghiêm trọng.
Dị vật có thể là:
✅ Thức ăn: hạt dưa, hạt bí, xương cá, kẹo cứng, thạch rau câu…
✅ Đồ chơi nhỏ: viên bi, pin cúc áo, nút nhựa…
✅ Đồ vật khác: đồng xu, mảnh giấy, cúc áo…
2. Tại sao trẻ dễ bị hóc dị vật ngày Tết?
🚼 Trẻ nhỏ thường tò mò, thích đưa đồ vật vào miệng để khám phá thế giới xung quanh.
🍬 Nhiều món ăn nguy hiểm ngày Tết như hạt dưa, hạt bí, kẹo cứng, thạch rau câu dễ gây hóc.
🏃 Trẻ vừa ăn vừa cười đùa, chạy nhảy làm tăng nguy cơ sặc, hóc.
👀 Người lớn bận rộn, ít để ý trẻ khiến trẻ có cơ hội tiếp xúc với những vật nhỏ nguy hiểm.
3. Dấu hiệu nhận biết
🔴 Hóc dị vật đường thở:
- Ho dữ dội, khó thở, mặt tím tái.
- Không khóc, không nói được.
- Trẻ ôm cổ, vật vã.
🟠 Hóc dị vật đường tiêu hóa:
- Nôn, đau bụng, khó nuốt.
- Quấy khóc, khó chịu, bỏ ăn.
- Nếu dị vật sắc nhọn, có thể gây chảy máu tiêu hóa.
4. Cách xử trí khi trẻ bị hóc dị vật
⚠ Xử trí ngay tại nhà (nếu trẻ còn tỉnh táo)
✔ Trẻ dưới 1 tuổi:
- Đặt bé nằm sấp trên tay, đầu thấp hơn ngực.
- Dùng lòng bàn tay vỗ 5 cái mạnh vào lưng trẻ giữa hai xương bả vai.
- Nếu chưa hiệu quả, lật bé lên và ấn ngực 5 lần (vị trí giữa ngực).
✔ Trẻ trên 1 tuổi:
- Đứng sau lưng trẻ, vòng tay qua bụng.
- Đặt nắm tay dưới xương ức, dùng lực đẩy mạnh vào bụng theo hướng từ dưới lên trên (thủ thuật Heimlich).
- Lặp lại đến khi dị vật bật ra.
🚑 Khi nào cần đưa trẻ đi cấp cứu ngay?
❌ Trẻ tím tái, khó thở, ngừng thở.
❌ Không thể lấy dị vật ra dù đã sơ cứu.
❌ Hóc dị vật sắc nhọn (xương, kim loại, pin…) có nguy cơ gây tổn thương nội tạng.
⚠ Tuyệt đối KHÔNG dùng tay móc dị vật trong họng trẻ vì có thể đẩy sâu hơn, gây tắc nghẽn nghiêm trọng hơn.
5. Cách phòng tránh
✅ Không cho trẻ ăn đồ ăn nguy hiểm như hạt dưa, hạt bí, thạch rau câu, kẹo cứng.
✅ Cắt nhỏ thức ăn, loại bỏ xương kỹ càng trước khi cho trẻ ăn.
✅ Không để trẻ chơi với đồ chơi nhỏ, vật sắc nhọn, pin cúc áo.
✅ Hướng dẫn trẻ ăn uống đúng cách, không vừa ăn vừa cười đùa, chạy nhảy.
✅ Luôn để mắt đến trẻ, đặc biệt trong lúc ăn uống và vui chơi.
6. Lời khuyên từ bác sĩ
Hóc dị vật là tình huống nguy hiểm có thể xảy ra bất cứ lúc nào, đặc biệt là trong dịp Tết khi trẻ nhỏ được tiếp xúc với nhiều món ăn và đồ chơi hơn bình thường. Việc sơ cứu kịp thời có thể cứu sống trẻ, nhưng quan trọng hơn cả là phòng tránh ngay từ đầu để không gặp phải tình huống nguy hiểm này.
👉 Nếu trẻ bị hóc dị vật, hãy đưa đến Bệnh viện Đa khoa Hùng Vương để được cấp cứu kịp thời!
